న్యూఢిల్లీ: బీమా రంగ ప్రభుత్వ దిగ్గజం ఎల్‌ఐసీలో వాటా విక్రయానికి (డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్‌) రంగం సిద్ధమైంది. తాజాగా  కేంద్ర కేబినెట్‌ ఆమోదముద్ర వేసింది. దీంతో ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ అధ్యక్షతన ఏర్పాటుకానున్న కమిటీ ఎంత వాటాను విక్రయించేదీ, షేరు విక్రయ ధరను నిర్ణయించనున్నట్లు ఈ సందర్భంగా అధికారిక వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ప్రభుత్వ పెట్టుబడులు, ఆస్తుల నిర్వహణ సంస్థ(దీపమ్‌) జనవరిలోనే ఎల్‌ఐసీ విలువ మదింపునకు మిల్లీమన్‌ అడ్వయిజర్స్‌ను నియమించింది. ఆర్థిక వ్యవహారాల కేబినెట్‌ కమిటీ(సీసీఈఏ) ఎల్‌ఐసీని లిస్టింగ్‌ చేసే అంశానికి గత వారమే గ్రీన్‌సిగ్నల్‌ ఇచ్చింది. కాగా.. ఎల్‌ఐసీ డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్‌తో దేశంలో అతిపెద్ద పబ్లిక్‌ ఇష్యూకి తెరలేవనుంది. ఎల్‌ఐసీ చట్టానికి బడ్జెట్‌లో చేపట్టిన సవరణలతో కంపెనీ అంతర్గత విలువను మిల్లీమన్‌ మదింపు చేయనుంది. ఈ ఏడాది (2021–22) ముగిసేలోగా ప్రభుత్వం ఎల్‌ఐసీ ఐపీవోను చేపట్టగలదని అంచనా.  చదవండి: Ola Electric Vehicles : ఏడాది కోటి ఎలక్ట్రిక్ బైక్స్‌ తయారీ

హైదరాబాద్‌: ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల్లో ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో నిర్దేశించుకున్న పెట్టుబడుల ఉపసంహరణ లక్ష్యం దిశగా ప్రయత్నాలు సాగుతున్నాయని ముఖ్య ఆర్థిక సలహాదారు కృష్ణమూర్తి సుబ్రమణియన్‌ తెలిపారు. అందుకు తగ్గ ఏర్పాట్లు సిద్ధం చేస్తున్నట్టు చెప్పారు. ఫెడరేషన్‌ ఆఫ్‌ తెలంగాణ చాంబర్స్‌ ఆఫ్‌ కామర్స్‌ అండ్‌ ఇండస్ట్రీ సోమవారం ఆన్‌లైన్‌ వేదికగా నిర్వహించిన సమావేశంలో ఆయన మాట్లాడారు. రెండు బ్యాంకులు, ఒక బీమా కంపెనీతోసహా ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల్లో వాటాల అమ్మకం ద్వారా 2021–22లో రూ.1.75 లక్షల కోట్ల నిధులను సమీకరించాలని కేంద్రం లక్ష్యంగా చేసుకున్న సంగతి తెలిసిందే. ‘వరుసగా ఎనమిది నెలలుగా ప్రతి నెలా రూ.లక్ష కోట్లకుపైగా జీఎస్టీ వసూలవుతోంది. వినియోగం పెరుగుతోందనడానికి ఇదే ఉదాహరణ. వృద్ధికి ఇది సానుకూల సంకేతం. కోవిడ్‌–19 తొలి దశతో పోలిస్తే సెకండ్‌ వేవ్‌ ప్రభావం తక్కువగా ఉంది. ఈ సంవత్సరం లక్ష్యాలను సాధించడానికి చాలా ప్రాధాన్యత ఉంది. రూ.1.75 లక్షల కోట్లలో పెద్ద మొత్తం ఎల్‌ఐసీ ఐపీవోతోపాటు భారత్‌ పెట్రోలియం (బీపీసీఎల్‌) ప్రైవేటీకరణ ద్వారా సమకూరనుంది. ప్రైవేటీకరణ కోసం 2021–22 గుర్తుండిపోయే సంవత్సరంగా భావిస్తున్నాను. మాకు ఇంకా తొమ్మిది నెలలు ఉన్నాయి. లక్ష్యాన్ని సాధిస్తామనే నమ్మకం ఉంది. ఉచితాల కోసం ప్రభుత్వాలు ఖర్చు చేసే ప్రతి రూపాయి దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు కేవలం రూ.0.98 మాత్రమే సమకూరుస్తుంది.. అదే మూలధన వ్యయానికి ఉపయోగించినప్పుడు ఇది రూ.4.50లుగా ఉంది’ అని వివరించారు.   చదవండి: బ్యాంకులకు కీలక సూచనలు చేసిన ఎస్‌బీఐ డిప్యూటీ ఎండీ

చైనాతో సరిహద్దు వివాదం తలెత్తిన నేపథ్యంలో తాజాగా ప్రభుత్వ రంగ దిగ్గజాలను ప్రయివేటైజ్ చేయడంపై చర్చ ఊపందుకుంది. గత వారం వేదాంతా గ్రూప్‌ చైర్మన్‌ అనిల్‌ అగర్వాల్‌.. విద్యుత్‌ రంగ పీఎస్‌యూ బీహెచ్‌ఈఎల్‌ను ప్రయివేటైజ్‌ చేస్తే దేశానికి పలు ప్రయోజనాలు సమకూరుతాయని ట్వీట్‌ చేశారు. దీంతో మార్కెట్లో పీఎస్‌యూల డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్‌పై పలు అభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నట్లు నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు. నిజానికి గత దశాబ్ద కాలంలో పలు ప్రధాన పీఎస్‌యూ కంపెనీల షేర్లు డీలా పడుతూ వస్తున్నాయి. స్టాక్‌ ఎక్స్ఛేంజీలలో లిస్టయిన 17 ప్రభుత్వ రంగకంపెనీల మార్కెట్‌ విలువ(కేపిటలైజేషన్‌) సగటున 41 శాతం పతనమైంది. ఇదే సమయంలో మార్కెట్ల ప్రామాణిక ఇండెక్స్‌ సెన్సెక్స్‌ 91 శాతం ర్యాలీ చేయడం గమనార్హం! ఇతర వివరాలు చూద్దాం.. చైనాకు చెక్‌ విద్యుత్‌ రంగంలో దిగ్గజ కంపెనీ అయిన బీహెచ్‌ఈఎల్‌కు మరింత స్వేచ్చనివ్వడం(అటానమీ) లేదా ప్రయివేటైజ్‌ చేస్తే.. చైనా కంపెనీలకు చెక్‌ పెట్టవచ్చని బిలియనీర్‌ పారిశ్రామివేత్త అనిల్‌ అగర్వాల్‌ గత వారం ట్వీట్‌ చేశారు. దేశీయంగా డిమాండ్‌కు తగ్గ విద్యుత్‌ ప్రాజెక్టులను అందించడంలో కంపెనీకి అత్యంత సామర్థ్యముందని పేర్కొన్నారు. తద్వారా ఆత్మనిర్బర్‌కు దన్నుగా నిలవగలదని అభిప్రాయపడ్డారు. ఇందుకు మద్దతుగా అన్నట్లు.. బీహెచ్‌ఈఎల్‌, భారత్‌ ఎలక్ట్రానిక్స్‌(బీఈఎల్‌) వంటి కంపెనీలను ప్రయివేటైజ్‌ చేయడం ద్వారా క్యాపిటల్‌ గూడ్స్‌ విభాగంలో చైనా సంస్థలతో పోటీపడవచ్చని పలువురు నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు. అయితే గత దశాబ్ద కాలంలో అత్యధిక శాతం పీఎస్‌యూ కంపెనీల షేర్లు స్టాక్‌ మార్కెట్లో పతన బాటలో సాగుతూ వస్తున్నాయి. దీంతో చౌకగా కంపెనీలలో వాటాలు విక్రయించవలసి ఉంటుందని మార్కెట్‌ నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఇది ప్రభుత్వం విధించుకున్న డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్‌ లక్ష్య సాధనకు అంతగా సహకరించకపోవచ్చని వ్యాఖ్యానిస్తున్నారు. రూ. 2.1 లక్షల కోట్లు కేంద్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్‌ ద్వారా రూ. 2.1 లక్షల కోట్లను సమకూర్చుకోవాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. వీటిలో ప్రభుత్వ రంగ బ్యాంకులు, ఇతర ఫైనాన్షియల్‌ సంస్థలలో వాటా విక్రయం ద్వారా రూ. 90,000 కోట్లు సమీకరించాలని ప్రణాళికలు వేసింది. ఈ బాటలో పబ్లిక్‌ ఇష్యూ చేపట్టడం ద్వారా బీమా రంగ దిగ్గజం ఎల్‌ఐసీని స్టాక్‌ ఎక్స్ఛేంజీలలో లిస్ట్‌ చేసే సన్నాహాలు ప్రారంభించింది. మరోవైపు ఐడీబీఐ బ్యాంకులో మిగిలిన ప్రభుత్వ వాటాను విక్రయించాలని చూస్తోంది. ఇక విమానయాన దిగ్గజం ఎయిర్‌ ఇండియాను ప్రయివేటైజ్‌ చేసేందుకు వీలుగా బిడ్స్‌ను ఆహ్వానిస్తోంది కూడా! అయితే లిస్టెడ్‌ ఎయిర్‌లైన్స్‌ కంపెనీల షేర్లు డీలాపడటంతో తగిన విలువ లభించే అంశంపై సందేహాలు నెలకొన్నట్లు పరిశ్రమవర్గాలు చెబుతున్నాయి.  నష్టాల బాట గత దశాబ్ద కాలంలో అంటే 2010 ఏప్రిల్‌ నుంచి చూస్తే.. పీఎస్‌యూలలో ప్రధానంగా బీహెచ్‌ఈఎల్‌ మార్కెట్‌ విలువ 90 శాతం హరించుకుపోయింది. 2010 ఏప్రిల్‌లో నమోదైన రూ. 1.2 లక్షల కోట్ల నుంచి తాజాగా రూ. 11,000 కోట్లకు చేరింది. ఇదే విధంగా స్టీల్‌ కంపెనీ సెయిల్‌ విలువ 87 శాతం పడిపోగా.. అల్యూమినియం సంస్థ నాల్కో 79 శాతం, ఎన్‌ఎండీసీ 78 శాతం, కోల్‌ ఇండియా 60 శాతం, ఓఎన్‌జీసీ 53 శాతం, ఎన్‌టీపీసీ 47 శాతం, గ్యాస్‌ కంపెనీ గెయిల్‌ ఇండియా 20 శాతం చొప్పున మార్కెట్‌ క్యాప్‌ను కోల్పోయాయి. లాభాల్లోనూ.. గత 10 ఏళ్లలో చూస్తే.. 17 పీఎస్‌యూలలో 5 మాత్రమే లాభాల బాటలో సాగుతున్నట్లు ఒక నివేదిక పేర్కొంది. నివేదిక ప్రకారం భారత్‌ పెట్రోలియం కార్పొరేషన్‌(బీపీసీఎల్‌) మార్కెట్‌ విలువ రూ. 19,000 కోట్ల నుంచి నాలుగు రెట్లు ఎగసి రూ. 80,000 కోట్లకు చేరింది. ఈ బాటలో హిందుస్తాన్‌ పెట్రోలియం కార్పొరేషన్‌(హెచ్‌పీసీఎల్‌) మార్కెట్‌ విలువ 205 శాతం పుంజుకోగా, పవర్‌గ్రిడ్‌ కార్పొరేషన్‌ 81 శాతం, కంటెయినర్‌ కార్పొరేషన్‌(కంకార్‌) 40 శాతం, ఇండియన్‌ ఆయిల్‌ కార్పొరేషన్‌(ఐవోసీ) విలువ 11 శాతం చొప్పున బలపడ్డాయి. కాగా.. ఇంతక్రితం అంటే 2002లో హిందుస్టాన్‌ జింక్‌ను అనిల్‌ అగర్వాల్‌కు చెందిన వేదాంతా గ్రూప్‌ సొంతం చేసుకుంది. ప్రస్తుతం వేదాంతా గ్రూప్‌లో హిందుస్తాన్‌ జింక్‌ కీలక పాత్ర పోషిస్తోంది. గ్రూప్‌ కన్సాలిడేటెడ్‌ ఆదాయంలో 23 శాతం వాటాను ఆక్రమిస్తోంది. నికర లాభాల్లో మరింత అధికంగా 55 శాతం నిర్వహణ లాభాల(పీబీటీ)ను సమకూరుస్తోంది. ఇటీవల వేదాంతా గ్రూప్‌ బీపీసీఎల్‌ కొనుగోలుకి ఆసక్తిని ప్రదర్శించిన విషయం విదితమే.

న్యూఢిల్లీ: ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల్లో వాటాల విక్రయం ద్వారా కేంద్రం ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఇప్పటిదాకా రూ.53,558 కోట్లు సమీకరించింది. ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్‌ ద్వారా కేంద్ర ప్రభుత్వం రూ.80,000 కోట్లు సమీకరించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్న విషయం తెలిసిందే. ఆర్థిక సంవత్సరం మరో నెలలో ముగియ నుండటం, స్టాక్‌ మార్కెట్‌ అంతంత మాత్రంగానే ఉండటంతో  ఈ లక్ష్యం సాకారమయ్యే అవకాశాలు తక్కువగానే ఉన్నాయని నిపుణులంటున్నారు. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలో డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్‌ ద్వారా రూ.90,000 కోట్లు సమీకరించాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.   గత వారంలో రూ.15,379 కోట్లు   గత వారంలో కేంద్రం రూ.15,379 కోట్లు  సమీకరించింది. భారత్‌–22 ఈటీఎఫ్‌ ఎఫ్‌పీఓ ద్వారా రూ.10,000 కోట్లు, యాక్సిస్‌ బ్యాంక్‌లో ఎస్‌యూయూటీఐకు ఉన్న వాటాను ఆఫర్‌ ఫర్‌ సేల్‌ ద్వారా విక్రయించడం ద్వారా రూ.5,379 కోట్లు ప్రభుత్వ ఖజానాకు వచ్చాయి. భారత్‌–22 ఈటీఎఫ్‌ ఎఫ్‌పీఓకు మంచి స్పందన లభించింది. విదేశీ ఇన్వెస్టర్లు రూ.38,000 కోట్లు, రిటైల్‌ ఇన్వెస్టర్లు రూ.2,000 కోట్ల మేర బిడ్‌ చేశారు. గత ఏడాది జూన్‌లో ఈ ఈటీఎఫ్‌ ద్వారా ప్రభుత్వం రూ.8,325 కోట్లు సమీకరించగలిగింది.   షేర్ల బైబ్యాక్‌ల ద్వారా జోరుగా నిధులు... షేర్ల బైబ్యాక్‌ ద్వారా ఇండియన్‌ ఆయిల్‌ కార్పొరేషన్‌ నుంచి రూ.2,647 కోట్లు వచ్చాయి. అలాగే భెల్‌ నుంచి రూ.992 కోట్లు, ఎన్‌హెచ్‌పీసీ నుంచి రూ.398 కోట్లు, కొచ్చిన్‌ షిప్‌యార్డ్‌ నుంచి రూ.137 కోట్లు, ఎన్‌ఎల్‌సీ నుంచి రూ.990 కోట్లు, నాల్కో నుంచి రూ.260 కోట్లు, కేఐఓసీఎల్‌ నుంచి రూ.260 కోట్ల  మేర నిధులు ప్రభుత్వానికి లభించాయి. హెచ్‌ఎస్‌సీసీలో వ్యూహాత్మక వాటా విక్రయం ద్వారా రూ.285 కోట్లు ప్రభుత్వానికి వచ్చాయి. ఇక ఆఫర్‌ ఫర్‌ సేల్‌ విధానంలో కోల్‌ ఇండియా ద్వారా ప్రభుత్వానికి రూ.5,218 కోట్లు లభించాయి. సీపీఎస్‌యూ ఈటీఎఫ్‌ యూనిట్ల విక్రయం ద్వారా రూ.17,000 కోట్లు లభించాయి. ఇక ఐదు ప్రభుత్వ రంగ పీఎస్‌యూల ఐపీఓ(ఇనీషియల్‌ పబ్లిక్‌ ఆఫర్‌) ద్వారా రూ.1,700 కోట్లు కేంద్రం సమీకరించింది. రీట్స్, ఇర్కన్, మిధాని, గార్డెన్‌ రీచ్‌ షిప్‌బిల్డర్స్‌ ఐపీఓల ద్వారా ఈ మొత్తాన్ని కేంద్ర ప్రభుత్వం సమీకరించింది.


 న్యూఢిల్లీ: ఈ ఆర్థిక సంవత్సరానికి(2014-15) సవరించిన డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్ లక్ష్యం రూ. 16,027 కోట్లను ప్రభుత్వం అధిగమించింది. ప్రభుత్వ సంస్థల వాటాలతో ఏర్పాటు చేసిన సీపీఎస్‌ఈ ఈటీఎఫ్ ద్వారా సమీకరించిన రూ. 3,000 కోట్లతో ప్రభుత్వ నిధుల సమీకరణ తాజాగా రూ. 16,119 కోట్లకు చేరింది. దీనికితోడు యాక్సిస్ బ్యాంక్‌లో వాటా విక్రయం ద్వారా మరో రూ. 5,550 కోట్లను సైతం ప్రభుత్వం శుక్రవారం సమీకరించింది.
 
 వెరసి ఆర్థిక మంత్రి చిదంబరం ఇటీవల లోక్‌సభలో ప్రవేశపెట్టిన 2014 మధ్యంతర బడ్జెట్‌లో ప్రతిపాదించిన డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్  లక్ష్యాన్ని అధిగమించడమేకాకుండా, ద్రవ్యలోటు కట్టడిని సాధించేందుకు వీలు చిక్కింది. మధ్యంతర బడ్జెట్‌లో చిదంబరం డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్ లక్ష్యాన్ని రూ. 40,000 కోట్ల నుంచి రూ. 16,027 కోట్లకు తగ్గించడంతోపాటు, ద్రవ్యలోటును 4.8%(తొలి అంచనా) నుంచి 4.6%కు కట్టడి చేయాలని ప్రతిపాదించిన విషయం విదితమే.
 
  స్పందన ఓకే
  మ్యూచువల్ ఫండ్ మార్గంలో ప్రభుత్వం తలపెట్టిన నిధుల సమీకరణ ప్రయత్నం విజయవంతమయ్యింది. డిజిన్వెస్ట్‌మెంట్‌లో భాగంగా పది ప్రభుత్వ దిగ్గజాల వాటాలతో ఏర్పాటు చేసిన ఎక్స్ఛేంజ్ ట్రేడెడ్ ఫండ్(సీపీఎస్‌ఈ ఈటీఎఫ్) ఆఫర్‌కు ఇన్వెస్టర్ల నుంచి గరిష్ట స్థాయిలో స్పందన లభించింది. రూ. 3,000 కోట్ల సమీకరణకు ప్రభుత్వం ఈ కొత్త ఫండ్‌ను ఆఫర్ చేయగా... రూ. 4,000 కోట్ల విలువైన బిడ్స్ దాఖలయ్యాయి. ఆఫర్ చివరిరోజు(21న) మొత్తం రూ. 1,600 కోట్ల విలువైన బిడ్స్ లభించగా, వీటిలో విదేశీ ఇన్వెస్టర్ల(ఎఫ్‌ఐఐలు) వాటా రూ. 1,000 కోట్లవరకూ ఉండటం గమనార్హం. ఫలితంగా సీపీఎస్‌ఈ ఈటీఎఫ్‌కు దరఖాస్తు చేసిన ప్రతీ రిటైల్ ఇన్వెస్టర్‌కూ కొంత పరిమాణంలో యూనిట్లు లభించే అవకాశముంది.
 
  కాగా, అధికంగా లభించిన రూ. 1,000 కోట్లను ప్రభుత్వం వెనక్కి ఇవ్వనుంది. ఆఫర్‌లో భాగంగా తొలి రోజు యాంకర్ ఇన్వెస్టర్లయిన ఎస్‌బీఐ, ఎల్‌ఐసీ తదితర బీమా కంపెనీలు రూ. 835 కోట్లను ఇన్వెస్ట్ చేసిన సంగతి తెలిసిందే. స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలలో లిస్ట్‌కానున్న ఈ ఫండ్‌ను గోల్డ్‌మన్ శాక్స్ నిర్వహించనుంది. ఓఎన్‌జీసీ, ఆయిల్ ఇండియా, గెయిల్, కోల్ ఇండియా, ఇండియన్ ఆయిల్, కంటెయినర్ కార్పొరేషన్, ఆర్‌ఈసీ, పీఎఫ్‌సీ, ఇంజనీర్స్ ఇండియా, భారత్ ఎలక్ట్రానిక్స్‌లో వాటాలతో రూపొందించిన ఈ ఓపెన్ ఎండెడ్ ఫండ్‌లో భాగంగా ఇన్వెస్టర్లకు రూ. 10 ముఖ విలువగల యూనిట్లను కేటాయిస్తారు.
  
  ఆదుకున్న ఎల్‌ఐసీ
  ప్రైవేట్ రంగ దిగ్గజం యాక్సిస్ బ్యాంక్‌లో ప్రభుత్వం 9% వాటాను విక్రయించడం ద్వారా రూ. 5,550 కోట్లను సమీకరించింది. యాక్సిస్‌లో ఎస్‌యూయూటీఐ ద్వారా ప్రభుత్వం 20.72% వాటాను కలిగి ఉంది. స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలలో నమోదైన బల్క్ డీల్  సమాచారం ప్రకారం 4.2 కోట్ల యాక్సిస్ బ్యాంక్ షేర్లను రూ. 1,315.13 సగటు ధరలో ప్రభుత్వం విక్రయించింది. ఇది బీఎస్‌ఈలో గురువారం యాక్సిస్ ముగింపు ధర రూ. 1,357తో పోలిస్తే 3.1% డిస్కౌంట్. కాగా, ఎల్‌ఐసీ 85 లక్షల షేర్లను కొనుగోలు చేయడం విశేషం. ఇందుకు రూ. 1,116 కోట్లను వెచ్చించింది. యాక్సిస్ షేర్లను కొన్న ఇతర సంస్థలలో సిటీగ్రూప్ గ్లోబల్ మార్కెట్స్ మారిషస్, గోల్డ్‌మన్ శాక్స్ సింగపూర్ ఉన్నాయి. వాటా విక్రయం కారణంగా యాక్సిస్‌లో ఎస్‌యూయూటీఐ వాటా 11.72%కు పరిమితమైంది.
 
  షేరు ఊగిసలాట...
  ప్రభుత్వ వాటా విక్రయం నేపథ్యంలో బీఎస్‌ఈలో యాక్సిస్ షేరు హెచ్చుతగ్గులకు లోనైంది. ఉదయం సెషన్‌లో 3%పైగా పతనమై రూ. 1,313ను చేరగా, ఆపై కోలుకుని గరిష్టంగా రూ. 1,411ను సైతం తాకింది. చివరకు 2.7% లాభంతో రూ. 1,393 వద్ద ముగిసింది.